We wrześniu 2022 roku ruszyliśmy z „Pracą dla odbudowy ukraińskiej przedsiębiorczości”. Chcemy przekazać przedsiębiorcom i samorządowcom wiedzę o instrumentach międzynarodowej (głównie unijnej i amerykańskiej) pomocy w odbudowie i modernizacji Ukrainy. Chcemy pomóc w odbudowie przedsiębiorczości w Ukrainie- tak w wymiarze ekonomicznym, jak i społecznym.
Bo przedsiębiorczość to dziś drugi front zmagań Ukrainy. Pierwszym jest pole walki z rosyjskim agresorem. Natomiast przedsiębiorcy odpowiadają za znaczną część budżetu Ukrainy- tę, którą można przeznaczyć na cele obronności i sił zbrojnych. Przedsiębiorczość jest też ważna dla społeczności lokalnych, jako źródło pracy i przychodów lokalnych budżetów. Przedsiębiorcy powinni tworzyć społeczność odpowiedzialną za etykę w biznesie, dostosowanie gospodarki i państwa do reguł Unii Europejskiej. Bo europejska perspektywa to najlepsza droga nie tylko do odbudowy, ale do modernizacji Ukrainy.
Przez dwa lata, a piszę ten tekst w połowie listopada 2024, nie tylko prowadziliśmy portal, ale też organizowaliśmy szkoleniowe webinary, wpieraliśmy podróże studyjne ukraińskich samorządowców do Polski, temat odbudowy i modernizacji Ukrainy omawialiśmy na konferencjach organizowanych przez Polsko – Ukraińską Izbę Gospodarczą. Warto przypomnieć o Baltic Business Forum- corocznym wydarzeniu w Świnoujściu i o Kongresie Odbudowy Ukrainy COMMON FUTURE, od ubiegłego roku organizowanym we współpracy z Grupą MTP w Poznaniu.
W tym czasie doczekaliśmy się ważnego, systemowego instrumentu wsparcia Ukrainy przez Unię Europejską. To Ukraine Facility, którego wdrażanie wspomagamy poprzez ten portal i inne działania Polsko – Ukraińskiej Izby Gospodarczej. Jest też polski instrument wsparcia, kredyty o wartości 250 mln złotych, który będziemy popularyzowali.
Projekt realizuje Międzynarodowe Stowarzyszenie Europa – Północ – Wschód w partnerstwie z Polsko – Ukraińską Izbą Gospodarczą. Na starcie wsparcia udzieliło nam Biuro Eurodeputowanego Marka Belki. Dziękujemy za patronat Przewodniczącego Rady do spraw Współpracy z Ukrainą posła Pawła Kowala.
Przykład powojennej odbudowy Warszawy pokazuje, że nie ma rzeczy niemożliwych. Wierzymy w siłę, odporność oraz innowacyjność ukraińskich przyjaciół. „Build Back Better”- radzi Unia Europejska. Polscy przedsiębiorcy wiedzą, jak to zrobić.
Dariusz Szymczycha
Pierwszy Wiceprezes Polsko – Ukraińskiej Izby Gospodarczej
e-mail: dariusz.szymczycha@pol-ukr.com
O 75 MLD USD WIĘCEJ NIŻ POD KONIEC 2022 ROKU – PODAJE TRZECI RAPID DAMAGE AND NEEDS ASSESSMENT (RDNA3), RAPORT PRZYGOTOWANY PRZEZ RZĄD UKRAINY, GRUPĘ BANKU ŚWIATOWEGO, KOMISJĘ EUROPEJSKĄ I ORGANIZACJĘ NARODÓW ZJEDNOCZONYCH
ZNISZCZENIA KONCENTRUJĄ SIĘ W OBWODACH DONIECKIM, CHARKOWSKIM, ŁUGAŃSKIM, ZAPOROSKIM, CHERSOŃSKIM I KIJOWSKIM. ROSYJSCY AGRESORZY ZNISZCZYLI LUB USZKODZILI 10 PROC. ZASOBÓW MIESZKANIOWYCH UKRAINY
POD KONIEC LUTEGO 2025, W RDNA4, OPUBLIKOWANE BĘDĄ NOWE DANE O STRATACH I KOSZTACH ODBUDOWY
Projekt realizowany jest przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Europa – Północ – Wschód w partnerstwie z Polsko – Ukraińską Izbą Gospodarczą. Wsparcia udzieliło nam na starcie Biuro Eurodeputowanego Marka Belki.
Projekt współfinansowany ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności w ramach programu RITA – Przemiany w regionie, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji.
UKRAINE FACILITY
Ukraine Facility to instrument wsparcia Ukrainy w ramach budżetu Unii Europejskiej, w wysokości 50 mld EUR, który będzie rozdysponowany do końca 2027 roku.
Ukraine Facility opiera się na trzech filarach.
I
Filar pierwszy to pomoc finansowa w wysokości 38,27 mld euro. Do końca października 2024 przekazano 12,4 mld euro.
Ten strumień wsparcia, obejmujący zarówno dotacje (5,27 mld euro), jak i pożyczki (33 mld euro), ma na celu zaspokojenie potrzeb finansowych państwa ukraińskiego w celu utrzymania stabilności makrofinansowej, a jednocześnie wspieranie reform i inwestycji mających na celu odbudowę i modernizację Ukrainy. Środki finansowe w ramach tego filaru będą udostępniane w oparciu o pomyślną realizację Ukraine Plan, przy czym wypłaty zaplanowano co kwartał. Dysponentem tego filara w Ukrainie w zasadzie jest Gabinet Ministrów.
II
Filar drugi to „ramy inwestycyjne dla Ukrainy”, czyli 9,3 mld euro na pożyczki, w tym pożyczki w hrywnie, gwarancje, kontrgwarancje, instrumenty rynku kapitałowego, wszelkie inne formy finansowania lub wsparcia jakości kredytowej, ubezpieczenia oraz udział kapitałowy lub quasi-kapitałowy dla podmiotów państwowych, samorządów i firm prywatnych uczestniczących w odbudowie i modernizacji Ukrainy. Dysponentem środków drugiego filara jest Komisja Europejska, która w drodze konkursów przydzieli je instytucjom finansowym. Te 9,3 mld euro ma umożliwić inwestycje w Ukrainie nie mniejsze niż 40 mld euro.
Z punktu widzenia polskich przedsiębiorców inwestujących w Ukrainie i współpracującymi z ukraińskimi przedsiębiorstwami to najważniejszy filar Ukraine Facility. Gwarancji bankowych i kredytów będzie udzielał Bank Gospodarstwa Krajowego. Polsko – Ukraińska Izba Gospodarcza od jesieni 2023 promuje drugi filar wśród przedsiębiorców. We wrześniu 2024 zachęciliśmy firmy członkowskie do przesłania do BGK fiszek projektowych, które po ocenie ekspertów bankowych, wpisane zostały na pierwszą listę projektów. Ta lista była częścią wniosku BGK, złożonego pod koniec października 2024 w konkursie Komisji Europejskiej. W konkursie przyznane będą środki na gwarancje bankowe. Czekamy na jego rozstrzygnięcie. Liczymy, że późną wiosną 2025 BGK podpisze pierwsze umowy na finansowanie projektów odbudowy, oparte o wsparcie z drugiego filara Ukraine Facility.
BGK zapewne zaproponuje przedsiębiorcom dwa sposoby finansowania:
- bezpośrednie finansowanie BGK w postaci kredytu denominowanego w euro (bo w tej walucie BGK otrzyma środki z Komisji Europejskiej), oprocentowanego na bazie LIBOR plus marża BGK (niższa niż w bankach komercyjnych). Będą to projekty wieloletnie, o wartości wstępnie ocenianej nie mniej niż 7-10 mln euro. Maksymalna wartość projektu nie jest jeszcze określona. Będzie wymagany wkład własny do projektu. Jaki? Dziś o wskaźnikach procentowych zbyt wcześnie mówić, ale będzie on różny w zależności od sektora.
- Finansowanie dla projektów MŚP w Ukrainie o niższej wartości odbywać się będzie poprzez banki ukraińskie, z którymi BGK negocjuje zasady współpracy, to jest zasady udzielania gwarancji.
O tym, czym jest drugi filar mówi Karol Tofil, Dyrektor Biura Partnerstwa Międzynarodowego w BGK, który 11 września 2024 był ekspertem webinaru zorganizowanego przez Polsko – Ukraińską Izbę Gospodarczą. Jego wypowiedź znajdziecie w sekcji WEBINARY.
III
Filar trzeci to pomoc akcesyjna i związane z nią środki wsparcia. Filar o wartości 4,76 mld euro obejmuje:
- budowanie zdolności wykonawczych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, władz lokalnych i regionalnych;
- wdrażanie reform niezbędnych do przystąpienia do UE oraz w zapewnienia skutecznego wykorzystania pomocy finansowej;
- inicjatywy mające na celu reakcję na rosyjską agresję na Ukrainę, w tym egzekwowanie prawa międzynarodowego w związku ze zbrodniami popełnionymi przez Rosję na terytorium Ukrainy;
- dotacje na spłatę odsetek w odniesieniu do kosztów pożyczek udzielonych w ramach Ukraine Facility lub poprzedniego instrumentu pomocy makrofinansowej.
Zainteresowani Ukraine Facility mogą kontaktować się z Polsko – Ukraińską Izbą Gospodarczą pod adresem: new.ukraine.facility@pol-ukr.com
Polskie uzupełnienie Ukraine Facility
7 października 2024 Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej podpisało umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, która tworzy nowy instrument wsparcia – preferencyjne pożyczki dla firm na realizację działań związanych z odbudową Ukrainy, prowadzonych na terytorium Polski. To działanie pilotażowe, realizowane ze środków pochodzących ze spłat pożyczek płynnościowych z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój z poprzedniej perspektywy unijnej, które służyły przeciwdziałaniu skutkom gospodarczym pandemii. W nowej formule środki te będą pracowały na rzecz zwiększania zasobów polskich firm do udziału w odbudowie Ukrainy oraz wsparcia eksportu na ten rynek.
Budżet tego pilotażowego projektu 250 mln zł. Maksymalna wartość pożyczki 10 mln zł, a jej maksymalny okres kredytowania to 10 lat.
Jakie działania kwalifikują się do takich pożyczek?
- Wsparcie eksportu i importu produktów i usług do/z Ukrainy.
- Organizacja transportu, magazynowania i logistyki związanej z dostarczaniem towarów i usług dla ludności, materiałów budowlanych, maszyn, technologii i innych zasobów potrzebnych do realizacji projektów w Ukrainie.
- Rozwój zasobów umożliwiających udział w inwestycjach związanych z odbudową i rozbudową infrastruktury Ukrainy.
- Wspólne przedsięwzięcia firm z obu krajów.
BGK uruchomi przetarg na Partnerów Finansujących, którzy będą udzielać pożyczek. Planowany nabór uruchomienia pożyczek to pierwszy kwartał 2025 roku.
Wsparcie w ramach tworzonego instrumentu może być również skierowane do przedsiębiorstw z woj. podlaskiego, które odczuwają negatywne skutki obowiązywania tzw. strefy buforowej, przyległej do granicy państwowej z Białorusią.
Umowę podpisano podczas Kongresu Odbudowy Ukrainy COMMON FUTURE.
LINKI
OPINIE
MAREK BELKA
Utworzenie Instrumentu na rzecz Ukrainy jest zdecydowanym zobowiązaniem ze strony UE, które pokazuje, że nie porzucimy Ukrainy i będziemy działać na rzecz jej zwycięstwa i integracji z UE.
Pakiet o wartości 50 mld euro musi wspierać zasadę „Build Back Better” oraz szereg strategicznych projektów mających na celu stworzenie zielonej, zrównoważonej i sprawiedliwej gospodarki ukraińskiej.
Potrzebne będą ogromne środki publiczne i prywatne, aby odbudować infrastrukturę krytyczną, budynki mieszkalne i naprawić szkody.
Aby przyciągnąć kapitał prywatny, powinniśmy zapewnić gwarancje państwowe i zrestrukturyzować istniejące zadłużenie Ukrainy, a także zapewnić dotacje, a nie pożyczki.
Kluczowe jest jednak stanowcze stwierdzenie – agresor musi zapłacić. Musimy wykorzystać międzynarodowe aktywa Rosji do pokrycia wyrządzonych szkód.
Odbudowa musi być powiązana z przystąpieniem do UE.
Nasi ukraińscy przyjaciele muszą ciężko pracować, aby przyjąć i wdrożyć prawo UE, pokonać korupcję, pielęgnować demokrację, promować społeczeństwo obywatelskie i przeprowadzić niezbędne reformy. Kiedy to się stanie, wszyscy spotkamy się w UE jako siostry i bracia.
Slava Ukrainie!
Były Premier Rządu RP i eurodeputowany,
16 października 2023, podczas debaty w Parlamencie Europejskim.
PAWEŁ KOWAL
Polska nie jest jednym z najbogatszych państw na świecie, ale odgrywa kluczową rolę, i to się nie zmieni, w dostarczaniu towarów na Ukrainę. Naszym celem jest zbudowanie solidnego hubu logistycznego, co już teraz realizujemy poprzez rozbudowę infrastruktury granicznej i transportowej.
Pracujemy z partnerami zachodnimi. Pierwszy raz podczas konferencji w Berlinie Polska siedziała wśród partnerów G7 jeszcze jako obserwator. Mam nadzieję, że to się zmieni. (…)
Naszym celem jest pokazać siłę Polski jako hubu oraz potencjał eksportowy i współpracy gospodarczej. Liczymy, że tak jak to często bywa, za eksportem pójdzie także rozwój inwestycji. Do tego potrzebne są dodatkowe instrumenty, i jest jasne, że to będzie jednym z najważniejszych zadań. O ten eksport trzeba zadbać w sposób szczególny i zastosować wszystkie możliwe środki, aby stał się on okrętem flagowym naszej współpracy. Ponieważ za nim idą miejsca pracy także w Polsce, poczucie łączności naszych dwóch społeczeństw, i dobrze wiemy, jak to potrafi zmienić relacje międzynarodowe, kiedy eksport rozwija się i daje możliwość zarabiania obu stronom – na transporcie, na tworzeniu miejsc pracy, na otwieraniu rynku.
Przewodniczący Rady ds. Współpracy z Ukrainą, 20 maja 2024, wywiad dla eDIALOG podczas 16.Baltic Business Forum.
JULIA SWIRYDENKO
Gabinet Ministrów Ukrainy zatwierdził Strategię rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Dokument wpisuje się w koncepcję odbudowy naszego państwa, w odbudowę zniszczonych przedsiębiorstw w oparciu o zasadę „Build Back Better".
MŚP odgrywają kluczową rolę w naszej gospodarce. Generują one dwie trzecie wartości dodanej i zapewniają ponad 80 proc. miejsc pracy w kraju. Dlatego wspieranie MŚP jest jednym z głównych priorytetów rządu. Nakreśliliśmy cztery główne cele strategiczne:
• przywrócenie i uproszczenie procesu biznesowego w oparciu o zasadę „mniej biurokracji – więcej możliwości". Ułatwi to zapewnienie dostępu do finansowania poprzez programy kredytowe i grantowe, a także możliwości ubezpieczenia od ryzyka wojennego. Będziemy kontynuować reformę deregulacji.
• Innowacyjny rozwój, transformacja cyfrowa i zielona transformacja. Strategia zakłada tworzenie klastrów branżowych i parków naukowych, w których przedsiębiorstwa mogą współpracować i wspólnie się rozwijać. Pomoże to przyciągnąć więcej inwestycji.
• Rozwój kapitału ludzkiego i przedsiębiorczości. Naszym celem jest uruchomienie programów dla kobiet, weteranów, osób powyżej 50 roku życia, młodych przedsiębiorców i osób niepełnosprawnych, aby umożliwić im realizację ich potencjału biznesowego.
• Zwiększenie konkurencyjności i eksport. Planujemy współpracę z międzynarodowymi sieciami, takimi jak Enterprise Europe Network Ukraine, Erasmus For Young Entrepreneurs, promocję krajowej marki „Made in Ukraine" oraz rozszerzenie działalności ECA Ukraine.
Pierwsza Wicepremier Ukrainy, 2 września 2024, LinkedIn.
URSULA VON DER LEYEN
„Oczywiście słowo ODBUDOWA kojarzy się przede wszystkim z odbudową Ukrainy. Właśnie wróciłam z konferencji w Lugano, poświęconej odbudowie (tego kraju- red.). Tam zapoznaliśmy się z bardzo efektownym planem odbudowy Ukrainy.
Przedstawiciele ponad 40 krajów oraz organizacji międzynarodowych uzgodnili zasady z Lugano: własność Ukrainy, ukierunkowanie na reformy, przejrzystość, odpowiedzialność i rządy prawa, uczestnictwo demokratyczne, równość płci i włączenie społeczne oraz zrównoważony rozwój. To są dobre zasady, ale teraz musimy wypełnić je życiem".
6 lipca 2022, przemówienie wygłoszone w Parlamencie Europejskim podczas debaty na temat priorytetów czeskiej prezydencji w Radzie UE .
PENNY PRITZKER
Ukraina ma składniki niezbędne do osiągnięcia sukcesu gospodarczego.
To urodzajna ziemia, która może wyżywić 600 milionów ludzi.
Minerały krytyczne, takie jak lit i tytan, które umożliwią rewolucję w zakresie sztucznej inteligencji i zielonych technologii.
Żelazo i stal, które będą bazą dla nowych budynków w kraju, a także na całym kontynencie, w Azji Wschodniej i poza nią.
I oczywiście największy atut Ukrainy, jej mieszkańcy, z których wielu ma wysokie kompetencje w nauce, technologii, inżynierii i lotnictwie. Ich pomysłowość dała światu dysk twardy, helikopter, protezę zastawki serca, a nawet immunologię.
Podczas gdy trwają walki na 620. milowym froncie, Ukraina podejmuje największy, najbardziej złożony wysiłek odbudowy i odbudowy od czasów II wojny światowej.
Była specjalna wysłanniczka USA ds. odbudowy Ukrainy, 31 lipca 2024, z wystąpienia w Brookings Institution.
FAKTY
Decentralizacja w odbudowie
Przewodnicząca Komitetu Rady Najwyższej ds. Organizacji Władzy Państwowej, Samorządu Terytorialnego, Rozwoju Regionalnego i Urbanistyki, przewodnicząca partii Sługa Ludu, Ołena Szuljak przedstawiła wyniki
100 milionów euro dla hromad
Ministerstwo Rozwoju Wspólnot i Terytoriów Ukrainy rozpoczyna nowy etap „Programu Odbudowy Ukrainy”, realizowanego przy wsparciu Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Na tym etapie przeznaczono
Ukraine Facility będzie audytowane
Państwowa Służba Audytorska Ukrainy będzie kontrolować wydatki z Ukraine Facility. W Brukseli niebawem powołana zostanie Rada Audytowa Instrumentu na rzecz Ukrainy, czyli Ukraine
Potrzebny polski filar dla Ukraine Facility
Potrzebne są nowe rozwiązania prawne, aby BGK mógł wykorzystać fundusze z programu Ukraine Facility na pomoc firmom odbudowującym Ukrainę- powiedziała Pierwsza wiceprezes Banku
Nowy produkt inwestycyjny Ukraine Facility
Gert Jan Koopman, Dyrektor Generalny Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia (NEAR) Komisji Europejskiej, ogłosił w Warszawie nowy produkt, który w ramach
Walczą i odrabiają pracę domową
„Dlaczego akcesja do UE jest wielką szansą dla ukraińskich przedsiębiorstw?”- to warsztaty, które miałem przyjemność prowadzić w czasie konferencji ReBuild Ukraine w Warszawie. Organizatorem
Odbudowa – ile konkurencji, ile współpracy międzynarodowej?
Polsko – Ukraińska Izba Gospodarcza była partnerem merytorycznym Kongresu Odbudowy Ukrainy COMMON FUTURE, który odbywał się 7 i 8 października w Poznaniu. Dyskutowano,
Odbudowa- mamy plany, czy mamy instrumenty wsparcia?
7 października 2024 roku, podczas Kongresu Odbudowy Ukrainy COMMON FUTURE, zastanawiano się, czy plany odbudowy znajdują pokrycie w instrumentach wsparcia finansowego. Nie tylko dla
COMMON FUTURE ma fundamenty
Kongres Odbudowy Ukrainy COMMON FUTURE za nami. Był to kongres konkretów. Oto one. • Paweł Kowal, Przewodniczący Rady ds. Współpracy z Ukrainą podczas COMMON
Francja – Polska – Ukraina
W Rzeszowie odbył się Trójstronny Dialog Recovery (brakuje adekwatnego polskiego słowa, „odbudowa/ reconstruction” jest pojęciem zawężającym, zaś recovery to „poprawa”, „regeneracja” „wyzdrowienie”)
Startujemy do Ukraine Facility
Polsko – Ukraińska Izba Gospodarcza we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego zorganizowała webinar o Ukraine Facility. Uczestniczyło w nim 124 przedsiębiorców, samorządowców i doradców z Polski
Ułatwienia dla budowlańców
Rząd Ukrainy podjął decyzję o umożliwieniu zagranicznym firmom i organizacjom działającym w Ukrainie za pośrednictwem stałych przedstawicielstw nabywanie prawa do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie budowy
OFERTY FIRM UKRAIŃSKICH
„Litolan” Plastic Products Plant
Litolan Sp. z o.o. oferuje plastikowe pojemniki wykonane w standardowych rozmiarach i dostosowane
Agro Trade Lubny
Firma „Agro Trade Lubny” rozpoczęła działalność w 2000 roku w obwodzie połtawskim
Alpha Agro
Alfa Agro to nowoczesne gospodarstwo zajmujące się uprawą warzyw w gruncie i szklarniach.
ARBER
ARBER to ukraińska marka odzieży męskiej i damskiej nr 1 z własną produkcją i największą
ARMAPROM
Zakład zbrojeniowy w Myrhorod „ARMAPROM” Sp. z o.o. specjalizuje się w produkcji zaworów
AVCI FLEX
Firma „AVCI FLEX” jest nowoczesnym przedsiębiorstwem produkującym węże z siedzibą w Charkowie.
Bag Filter Factory Sp. z o. o.
Bag Filter Factory Sp. z o. o. jest producentem urządzeń odpylających
Barbers Professional Cosmetics
Barbers Professional Cosmetics jest częścią grupy marek ProCare, ukraińskiego producenta
Bee Agro
Prototyp pierwszej stacji mieszania zaprojektowaliśmy w maju 2021 roku. Dość prosta
BETA LIGHT
Firma Beta Light zajmuje się produkcją i modernizacją systemów oświetlenia zewnętrznego
BIOBALANS Sp. z o.o.
BIOBALANS Sp. z o.o. to firma zajmująca się biologiczną ochroną upraw rolnych
BJORN
Jesteśmy firmą BJORN, producentem z Ukrainy. Nasza obecność jest globalna, nasze
Bohunochka
Produkujemy słodycze Bohunochka. Zajmujemy się wyłącznie surowcami wysokiej jakości. Dlatego
Carbonis
W Carbonis jesteśmy dumni z oferowania zróżnicowanej gamy wysokiej jakości produktów do grillowania,
CERAMITEC
CERAMITEC Sp. z o.o. posiada wieloletnie doświadczenie w dostarczaniu wyposażenia dla cegielni
CH.E-Industry Group Ltd.
CH.E-INDUSTRY GROUP LLC jest dostawcą urządzeń przemysłowych, części zamiennych i odczynników
Chanta
Chanta to nowoczesna ukraińska fabryka chleba. Zajmujemy się badaniami, opracowywaniem receptur
Chateau Pinot
Chateau Pinot to rodzinna winiarnia z pełnym cyklem od winnicy do butelki. Winiarnia znajduje
CLIXAR LLC
CLIXAR LLC z siedzibą w Odessie w Ukrainie, od ponad 20 lat tworzy zaawansowane
PARTNERZY PROJEKTU
